U Srbiji se uglavnom može naći na istoku i jugoistoku. Ima još dva naziva – kolačić ili cvijet feniks. Otkrivena je u Nišu 1874. godine, od strane Josifa Pančića.

Staništa Srpske ramonde

Staništa ove biljke su klisure i niži planinski grebeni na nadmorskoj visini od 150 do 1800 metara. Rjeđe se nađu u pukotinama krečnjačkih stijena, a najčešće u brdskim regionima nadmorske visine od 300 do 1000 metara.

Srpska ramonda je imala dvije najveće disjunkcije – ekspanzivne aktivnosti vrste. Obe disjunkcije su bile jednim dijelom u Srbiji, prva u istočnoj Srbiji, druga u južnoj Srbiji – na Kosovu i Metohiji.

Zašto Srpska ramonda nosi naziv „cvijet feniks”?

Zanimljivost vezana za ovu biljku jeste da poslije potpunog uvenuća biljka može ponovo da oživi ako se malo zalije. Ovu sposobnost pored srpske ramonde imaju još dvije vrste biljaka u čitavoj Evropi.

Kako izgleda Srpska ramonda?

Stabljika, to jest cvjetna drška, dostiže visinu do 15 centimetara. Na stabljici se nalazi jedan do tri cvijeta, a na starijim može biti i do šest cvjetova. Kruničnih listića uglavnom ima četiri ili pet, a tri i šest dosta rjeđe. Oni su blijedo ljubičaste boje, kao i prašnici, i imaju žutu osnovu. Plod joj je čahura puna braonkastog sjemena. Listovi su prizemni, nepravilno i krupno nazubljeni.

Broj ove vrste polako opada

Pošto je većina staništa ove biljke nepristupačna, ne može se reći da li broj ove vrste opada. Međutim, gledajući pristupačne dijelove staništa, može se reći da broj polako opada. Jedan od najvećih problema opadanja broja ove vrste jesu kolekcionari, koji je sakupljaju za herbarske zbirke i botaničke bašte.

Srpska ramonda je ime dobila po Kraljici Nataliji Obrenović i zaštićena je u Srbiji kao prirodna rijetkost. Srpska ramonda je i simbol Srbije u Velikom ratu, u kom je Srbija izgledala potučeno, ali je uspjela da se oporavi i izbori za slobodu, prenosi  Srbija pod lupom.