Teritorijalno jezgro, koje je prvobitno bilo pod njihovom lupom obuhvatalo je Bugarsku, današnju Sjevernu Makedoniju i sjevernu Grčku, ali i luku Solun i Istočnu Trakiju. Nakon toga, u fokusu se našla i bivša Jugoslavija, a nakon njenog raspada - Srbija, odnosno Kosovo, ali i BiH.

Strateška pozicija ovog regiona mnogo puta je skupo koštala ljude sa ovih prostora - balkanski ratovi, Prvi i Drugi svjetski rat, a onda i takozvani hladni, tokom kog su se u ovu monopol igru aktivno uključile i SAD. Vašington je u veliku stratešku ofanzivu krenuo nakon raspada Sovjetskog saveza, sa ciljem da svog najvećeg protivnika u potpunosti slomi i potisne iz Evrope, što je kasnije podrazumijevalo i uništenje Jugoslavije. Sve to su pratili i neki paralelni geopolitički procesi, koji su podrazumijevali jačanje američkog političkog i vojnog prisustva u Gruziji, Ukrajini, Rumuniji i Bugarskoj.

Britanska taktika

Jugoslavija je velikim silama bila strateški važna zbog svog izlaza na Jadran. Vašington joj se prvobitno dodvoravao davanjem velikih i povoljnih kredita, ali je ta politika kasnije promijenjena te je donesena odluka da se ova multietnička i višenacionalna zajednica pocijepa po šavovima. Sve što se tih devedesetih dešavalo na balkanskim prostorima bilo je inicirano i podržano od strane SAD, koje su htjele da evropske prostore, a samim tim i Balkan zadrže čvrsto u svojoj geopolitičkoj orbiti, plašeći se zbližavanja sa Rusijom koja je tada svoj uticaj širila jeftinim energentima. Americi je smetalo prisustvo ruskih tehnologija u evropskoj nuklearnoj energiji, izgradnja gasovoda “Sjeverni tok 1 i 2”, ali i projekat “Južni tok”, jer je to jačalo rusko-evropski savez.

Sve ovo je u stvari bio samo nastavak stare britanske taktike - sprečavanja kontinentalnih velikih sila Francuske, Njemačke i Rusije da budu u nekom zajedničkom geopolitičkom savezu. Iz tog razloga su SAD uvijek nastojale da održe napetost i nepovjerenje između Evropske unije i Rusije, kao i između Pekinga i Moskve - što je definisano takozvanom Kisindžerovom doktrinom. Paralelno s tim vođen je i proces širenja NATO-a na istok, što je podrazumijevalo pretvaranje Ukrajine u glavnu tampon zonu za ruske interese na zapadu. Ključna godina bila je 2014. - kada je u Kijevu izvršen državni prevrat, sponzorisan i podržan od strane američke duboke države.

Tampon zone

Pored političkog pritiska na zemlje Evropske unije, SAD su u Evropi gradile i eksperimentalne zone pod svojom direktnom političkom i vojnom kontrolom. Jedna od njih obuhvata baltičke države - Litvaniju, Letoniju i Estoniju. Nije slučajno što se na američkoj strani tolerisala diskriminacija ruskih manjina i ekstremna antiruska retorika.

Rusima u ovim baltičkim državama oduzeti su pasoši i pravo glasa, što je na kraju dovelo do toga da su ove tri zemlje postale u potpunosti zavisne od američkog, ali i poljskog tutorstva - države koja nastoji da izgradi poziciju velike sile u srednjoj i istočnoj Evropi, oslanjajući se ne samo na sopstvene resurse, već i na svoj tradicionalni istorijski uticaj na Baltiku, Ukrajinu i Bjelorusiju, koje su bile dio bivše Poljsko-Litvanske zajednice (1569-1795).

Oživljena je stara ideja prvog poljskog predsjednika maršala Jozefa Pilsudskog, koji je govorio da je Poljska “od mora do mora”. To je između ostalog podrazumijevalo ostvarivanje snažne poljske dominacije u geografskom regionu između Baltičkog i Crnog mora, a što se u današnje vrijeme sprovodi kroz projekat - “Tri mora”, što podrazumijeva i Jadransko.

Kosovizacija

Na gotovo isti način, iz ugla Vašingtona posmatra se i region jugozapadnog Balkana. Albanci su veoma vezani za SAD, jer su uz njihovu pomoć uspjeli da Kosovo odvoje od Srbije, što je onda otvorilo i put za ostvarenje njihovog viševjekovnog sna o tzv. “velikoj Albaniji”. Da bi se to postiglo bilo je potrebno presjeći i sve veze koje Makedonija ima sa Srbijom i pravoslavljem.

Ta neka “velika Albanija” obuhvatala bi Albaniju, kao matičnu državu sa teritorijom od oko 28.000 kvadratnih kilometara i dva miliona stanovnika, Sjevernu Makedonija oko 25.000 kvadratnih kilometara i 1,8 miliona stanovnika, od čega 500.000 Albanaca i Kosovo sa 10.000 kvadratnih kilometara i 1,8 miliona stanovnika.

Kada se podvuče crta - radi se o teritoriji sa 65.000 kvadratnih kilometara i populacijom od sedam miliona ljudi, od kojih su šest miliona Albanci i drugi nepravoslavni narodi. Ova vještačka tvorevina bila bi veća od Belgije, Holandije, Švajcarske ili recimo Danske, a šta s tim dobijaju SAD? Odgovor je - 472 kilometra izlaza na Jadran.

Džoker karta

Čak i ako SAD izgube svoj uticaj u Evropi ili se čak povuku iz NATO-a, kao što prijeti Donald Tramp ukoliko pobijedi na oktobarski  predsjedničkim izborima - duboka država će i dalje moći preko ovakvih i sličnih satelitskih unija, kao što je između pomenute Poljske i baltičkih država ali i Albanije, Kosova i Sjeverne Makedonije, da zadrži svoje strateške pozicije u Evropi.

Na ovaj način SAD bi kontrolisale Baltičko more, ali i Jadran, držeći šapu na gotovo svim transportnim koridorima, preko kojih će moći da ograniči rusko, ali i kinesko ekonomsko prisustvo u Evropi.

Preko albanskog etničkog faktora na Balkanu, SAD neće samo kontrolisati važne transportne koridore od istoka ka zapadu, već i koridor sjever-jug (Beograd-Dunav-Solun). Da bi sve išlo po loju, Vašington u rukama ima i džoker kartu kojom može da utiče na politiku balkanskih zemalja - Srbije, Grčke, Bugarske i Turske. Radi se o izazivanju etničkih i nacionalnih tenzija. Primjera radi, na prostorima Preševa i Bujanovca živi veliki broj Albanaca, baš kao i u Grčkoj.

Bondstil

Nikako ne bi trebalo zaboraviti i da je najveća američka vojna baza na Balkanu - Bondstil, koja je izgrađena na teritoriji Kosova. Ona se prostire na površini od 3,86 kvadratnih kilometara, ima 52 helidroma za helikoptersku avijaciju i smatra se najvećom vojnom bazom SAD u Evropi, zajedno sa bazom vazduhoplovstva Ramštajn u Njemačkoj. To je ujedno i najskuplja vojna baza koju su SAD izgradile u Evropi od Vijetnamskog rata i može da primi oko 7.000 vojnika i civilnog osoblja.